Pozitif Psikoloji

Psikoloji’ denildiğinde aklınıza gelen ilk 5 kelimeyi söyleyin desem? Cevaplarınızın çoğunun büyük ihtimalle ‘Terapi, travma,depresyon,seans, panik atak, ‘ gibi kelimelerden oluşacağını söyleyebilirim, tabii Sigmund Freud’u da unutmamak gerek:)

Psikoloji biliminin alanı,büyük ölçüde normal dışı davranışlar ve ruh sağlığı hastalıkları olduğu için, sorun çözme odaklı bir anlayış vardır. Yani sorunun ne olduğunu anlamaya çalışır,olumsuz eksik yönlere odaklanır. Pozitif Psikoloji ise bireylerin olumlu,güçlü yönlerine,değerlerine,erdemlerine yönelen bir yaklaşımı benimser. Geleneksel Psikoloji ‘ depresyon neden ortaya çıktı?’ sorusuna cevap araken Pozitif Psikoloji ‘ bazı insanları başarılı kılan nedir? sorusunu araştırır.

Bizi neyin güçsüzleştirdiği yerine,nelerin geliştirdiğine odaklanır.

Geliştirmek derken; başarmak, büyümek, pozitif ruh sağlığımız,duygusal zindelikle dolu olmak,hedeflerimiz,kişisel ve sosyal ortamlarda olumlu hareket etmek,motivasyonumuzu arttıran tetikleyiciler,akış, bilgelik, yaratıcılık, gibi pozitif durumlardan bahsediyoruz.

Kurucusu olarak Martin E.P. Seligman’ın kabul edildiği Pozitif Psikoloji, bir kendi kendine yardım yöntemi,sürekli mutlu olmaya çalışmak değildir, insanın düşüncelerini duygularını ve davranışlarını anlamak için bilimsel yöntemler kullanan bir bilimdir.

Yapamadıklarımıza değil,yapabildiklerimizin üzerinde çalışmak, güçsüz değil güçlü yönlerimize odaklanmak ve buna uygun yaşamak..

‘Pembe gözlüklerle dünyaya bakmak’ deyimini duymuşsunuzdur, çoğu kişisel gelişim kitabında da bu gözlükleri bulup takmamız ve sürekli mutlu dolaşmamızın tavsiyeleri verilirJ. Pembe gözlük; ‘bardağın dolu tarafına bak’ der. Ama hayat bardağımız her zaman dolu olamaz, bazen yarısı dolu bazen tamamen boş bazen de bardaktan taşarcasına dolu olur.İşte pozitif Piskoloji gerçekçi yaklaşır ve bardağın tamamına bakar.

İyi oluş hallerimiz..

Pozitif Psikolojinin ne olduğunu kısaca açıkladıktan sonra, bu alanın mutluluğu nasıl tanımladığına da değinmek istiyorum; mutluluğu 1- Öznel iyi oluş 2- Psikolojik iyi oluşun birlikteliği olarak tanımlar. Peki bu iyi oluş halleri neler? Öznel iyi oluş dediğimizde,olumlu duygularımızın olumsuz duygulardan daha sık yaşanması ve yaşamımızdan yüksek doyum almamızla ilgilidir, kısa dönemi kapsar. Psikolojik iyi oluş ise, yaşamda anlam ve amaçlarımızı oluşturmaya odaklanır,uzun dönemde yaşama anlam ve değer katmaktır. İşte bu ikisinin birlikte deneyimlenmesi mutluluğu bulmamımızın anahtarlarıdır.

İyi güzel de, bu iyi oluş hallerini nasıl yakalayacağız? Okuduklarımızı nasıl gündelik hayatta uygulayacağız? Bizi sık sık meşgul eden, olur olmaz zamanlarda kendini hatırlatan geçmişimiz, koşturmaca,birşeylere yetişmeye çalışmayla geçen şimdimiz ve nedense güzel bir gelecek düşlemeye niyetlendiğimizde karamsarlık ve endişelerin de beynimize üşüştüğü geleceğimizinhayallerine, nasıl pozitif deneyimler,düşünceler ekeceğiz? ( Geleceğimiz düşünürken, hayal ederken kıpraşmaya başlayan kaygı ve endişelerimizin de geçerli ve bilimsel bir sebebi var,kendinize boşuna yüklenmeyin,masumsunuz J ,bu da başka bir yazının konusu olsun.)

İlerleyen günlerde, pozitif deneyimlere yani iyilik hallerine,3 zaman boyutuna(geçmiş-şimdi-gelecek) göre yaklaşacağız;

1- Geçmiş ( yaşam doyumumuz)

2- Şimdi ( mutluluk ve akışa odaklanmak)

3- Gelecek ( iyimserlik ve umut kavramlarına sahip olmak)

Üç iyi şey…

Bu kadar yazıdan sonra sıra küçük bir uygulamada.. Minik ödevlerle, farklı konularda uygulamalarla, farkındalık deneyimlemelerle bol bol biraraya geleceğiz ki okuduklarımız içselleşsin, hayatımızın akışına ve rutinine dahil olsun. Bugün pozitif psikoloji ve mutluluktan bol bol bahsettik, o halde mevcut mutluluk düzeyimizin en büyük etkeni olan minnetarlık hissimizi arttrımaya yönelik bir pozitif psikoloji uygulaması yapalım.

Kendimize ‘ 3 iyi şey’ günlüğü hazırlayacağız. Bir deftere 2 haftanın günlerini yazın. Yatmadan önce o gün başınıza gelen 3 iyi şeyi yazın. Yazacaklarınız piyangodan para kazanmanız, yeni araba almanız,uzun süredir beklediğiniz indirimin başlaması gibi şeyler değilJörneğin; Sabah uyanınca köpeğim heyecanla uyanmamı bekliyordu, bunun için minnettarım. Bugün sağlıklı gıdalarla beslendim,bol su içtim vücuduma özen gösterdim,bunun için minnettarım. Uzun süredir okuyamadım kitaba yeniden başladım, bunun için minnetarım. Bu sabah uyandım.. hayatta olduğum,nefes aldığım için minettarım.

Saksıdaki çiçeğim tomurcuk vermiş,bunun için minettarım.

Başlangıçta o gün için yazacağınız 3 iyi şey bulmakta zorlanmanız şaşırtıcı gelecek. Ama zaman ilerledikçe ufak şeyleri görmeye ve takdir etmeye başlayacağınızdan ve 3 şeyle kalmayıp daha uzun minnettar olduğunuz durumlar bulacağınızdan eminim. 2 hafta boyunca düzenli bu egzersizi yapın, 2 haftanın sonunda isterseniz devam edebilirsiniz ki harika olur. 2 hafta sonra yazmanıza gerek kalmadan minnettarlık hissiniz ve mutluluk düzeyiniz otomatik olarak artacak.

Kendinize şevkat ve özen gösterdiğiniz bir gün olması umuduyla..